Ik heb je nooit een rozentuin beloofd

Al ruim een maand geleden las ik dit boek; "Ik heb je nooit een rozentuin beloofd", door Hannah Green.
Ik heb het boek geleend van een collega, en voor de vakantie had ik geen gelegenheid meer om het terug te geven. Eigenlijk is dat niet zo erg, want nu kan ik er af en toe nog stukjes uit herlezen ... (iets wat ik eigenlijk nooit doe).
Het is een boek dat me niet los laat!

Het boek gaat over een vrij jong meisje, Deborah. Tijdens haar jeugd spelen er een aantal dingen; haar opa heeft nogal vreemde verwachtingen, ze wordt geopereerd, op school wordt ze genegeerd en gepest, soms ook wel gediscrimineerd. Dat gebeurt ook tijdens de zomerkampen waaraan ze deel neemt. 

Deborah heeft (of misschien ontstaat het wel ...) een psychische stoornis en trekt zich steeds meer terug in haar eigen wereldje. Die wereld heet Yr, waar soms prettige belevenissen zijn maar ook vreselijke dingen gesuggereerd worden.

Deborah wordt op haar 16e, na een zelfmoordpoging, opgenomen in een inrichting. Eerst proberen haar ouders dit te verbergen voor de buitenwereld en ook voor Deborah's zusje.

Op internet vond ik deze recensie:

In eerste instantie belandt ze op een afdeling voor 'niet zo ernstig gestoorden,' maar naarmate ze meer geconfronteerd wordt met zichzelf en een nieuwe zelfmoordpoging onderneemt, wordt ze overgeplaatst naar de E.G. (Ernstig Gestoorden). Een ongelooflijk traag genezingsproces wordt in gang gezet door dr Fried, een psychiater die erin slaagt Deborah's vertrouwen te winnen. Tijdens de behandeling zijn er veel terugvallen, doordat de trauma's opgerakeld worden. Die terugvallen uiten zich in bijzonder heftige automutilatie: de goden uit Yr vertellen Deborah dat ze zichzelf in brand moet steken om de vulkaan binnen in haar te doven. Dat doet ze met sigarettenpeuken, lucifers en meer drastische middelen. Haar grootste terugval heeft ze als dr Fried op verlof is en een vervangend psycholoog er niet in slaagt tot Deborah door te dringen.

Na Frieds terugkomst wordt de behandeling iets succesvoller voortgezet, maar het blijft een zware en lange weg. Of ze er uiteindelijk uitkomt zal ik op deze plek even in het midden laten.

Het boek is op een verschrikkelijk knappe manier geschreven, vooral ook doordat Hannah Green in haar jeugd ook met vele psychische problemen heeft gekampt. De wereld Yr blijft een absoluut mysterie, maar het leven in de inrichting wordt realistisch beschreven. Ook de manier van denken van Deborah wordt kundig verwoord, en ondanks de onwaarschijnlijkheid van haar psyche kun je je goed inleven.

Op de achterkant van het boek staat de volgende tekst:
Het paradijs dat niet beloofd werd, is de wereld waarin dokter Fried haar patiënte, Deborah Blau, hoopt terug te brengen. Hannah Green probeert in Ik heb je nooit een rozentuin beloofd de schizofrenie, altijd beschouwd als één der ergste vormen van waanzin, begrijpelijk te maken.
Zij beschrijft het uiterst moeizame gevecht van Deborah tussen de gewone wereld en het 'koninkrijk YR', een koninkrijk waar je je kunt koesteren. Maar YR is behalve een prettige poëtische wereld ook een wereld met gruwelijke regels, een eigen tijdrekening en een eigen taal.
Drie jaar duurt de strijd van dokter Fried tegen de heersers van YR. Dan zegeviert in het meisje Deborah de vrije wil, de wil om te breken met de machten uit haar waanwereld en wordt zij weer baas over zichzelf.

Veel mensen denken bij schizofrenie aan meerdere persoonlijkheden binnen een persoon, maar dat klopt niet. Ik heb het zelf ook lang gedacht. Het is uiteraard al heel moeilijk voor te stellen wat schizofrenie eigenlijk is en wat de gevolgen zijn.
Het is een psychiatrische ziekte, die vaak op latere leeftijd naar buiten komt. Ongeveer één op de honderd mensen heeft schizofrenie, mannen iets vaker dan vrouwen.
Het komt voor in alle lagen van de bevolking. Het leven van mensen met schizofrenie kan behoorlijk verstoord worden doordat er minder goed gefunctioneerd wordt. Er bestaan grote verschillen, maar het komt voor dat mensen niet kunnen werken en geen sociaal leven hebben.
Bijna alle mensen met schizofrenie hebben last van psychoses; momenten van kortere of langere duur waarin het contact met de werkelijkheid totaal verstoord is.

Door het lezen van "Ik heb je nooit een rozentuin beloofd" wil ik eigenlijk nog meer weten over schizofrenie.
Persoonlijk ken ik geen mensen die dit hebben, in de praktijk hoor je er eigenlijk ook niet veel over terwijl er wel over depressie gesproken wordt of over autisme.

Op internet vond ik dit filmpje en nadat ik het boek gelezen had, vond ik het eigenlijk een heel duidelijk animatiefilmpje ...