Pagina's

maandag 24 februari 2014

Geschiedenis van het breien

Al bladerend in de oude tijdschriften van thuis kwam ik iets tegen over de geschiedenis van het breien!
Het lijkt me leuk om dat met jullie te delen...

Ik heb er illustraties bij gezocht van internet, maar de tekst komt letterlijk uit het Scheepjesjournaal van oktober 1956:

"Een klein beetje geschiedenis over het breien"

Ergens in de grote stad Londen staat het Victoria en Albert museum. Men kan er uren dwalen en er van alles in aantreffen: mummies, oude schilderijen, halfvergane kleren en antieke sieraden.



En ergens in een glazen vitrine liggen een paar Egyptische sokken keurig en netjes gebreid en ze dateren uit het jaar 400. Dus toen breide men al in het oude Egypte. Wie heeft dat kunstje eigenlijk uitgevonden?
En hoe lang zou het geleden zijn dat de mens voor het allereerst breide?
Hoe jammer, men weet er weinig van!
Heel waarschijnlijk was het een Arabier of een Arabische vrouw, die al knutselende met wat stokjes en een draad voor het eerst steken maakte en daarmee de grondslag voor een truitje legde. Want bij de Arabieren zijn de oudste gebreide producten aangetroffen.
Zij waren van oudsher de handelslieden en reisden en trokken vooral naar landen om de Middellandse zee. Zij waren het ook die hier in Europa de breitechniek invoerden.
Er bestaat een hele oude legende over de koningin van Scheba, die bij de rijke koning Salomo op bezoek ging. Onderweg kortte ze de tijd door boven op haar kameel wat te breien, het zal een hele toer geweest zijn, er zullen heel wat steken zijn gevallen!
Maar het is maar een legende, wat men echt weet is dat men omstreeks het jaar 200 al breide.
Merkwaardigerwijze waren het vroeger niet de vrouwen die dit deden, maar de mannen!
Denk maar aan die Arabische kooplui, die het ons leerden. En dat waren in die tijd heus niet van die zoetelijke lieve mannetjes, die zo maar stilweg wat zaten te breien, of van die huishennen. Stoere zeelui waren het, gewiekste kooplui en landverhuizers, ze zwierven de ganse bewoonde wereld over en dat was in die tijd heus niet ’n soort vakantiereisje.
Vele jaren lang hebben mannenhanden breinaalden gehanteerd, tot diep in de achttiende eeuw werd er zowel door mannen als vrouwen gebreid en heus niet alleen door schaapherders!



Herinnert u zich uit de geschiedenisles de tijd van de gilden? Dat waren de vakverenigingen uit de middeleeuwen met meesters die het vak verstonden en gezellen die het nog moesten leren. In allerlei vakken kon men zich bekwamen en één van die vakken was …… breien!
En dat breien bestond niet uit het vervaardigen van een broddellap, zoals u leerde op de lagere school, o lieve help, nee!
Misschien is die broddellap er ook wel bij geweest, de geschiedenis vermeldt het niet. Maar een volledig brei-man werd men pas na zes jaar. Drie jaar leerde men de breitechniek en drie jaar reisde men rond om bij verschillende brei-experts nog wat over het breien op te steken en zich zo te bekwamen voor de meester-proef.
De meesterproef bestond uit een gebreid werkstuk en denk er niet zo min over, het was me nog al wat. Het kon een kleed zijn van vier ellen in het vierkant, waarvan het ontwerp bloemen, bladeren, vogels en dieren in natuurlijke kleuren moest bevatten.



Het kon ook een baret zijn met een wollen wambuis en bijpassende sokken. Men verwachtte dat de breigezel eerst een ontwerp leverde waar alles nauwkeurig in was opgeschreven en getekend, aangevuld door afzonderlijke tekeningen met details en tot slot moest men een eed zweren, dat het écht, helemaal écht eigen idee was!
En zo ving men aan te tekenen en te rekenen, te meten en te verzinnen en als men het geluk had dat het ontwerp werd goedgekeurd, was men de koning te rijk.
Men kreeg een werkplaats toegewezen en daar mocht men all het geleerde in praktijk brengen, dertien weken kon men aan het proefstuk arbeiden, dan moest het onherroepelijk klaar zijn!

Nimmer vergat men er het jaartal in te breien en de initialen van de maker ….., daar was men bar trots op; meester- breier te zijn.


12 opmerkingen:

  1. Leuk interessant verhaal! Ook wel een beetje grappig. Dank je voor het delen.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Leuk, zo'n stukje geschiedenis. Voor mijn scriptie was ik in de geschiedenis van het handwerkonderwijs gedoken en een deel herken ik dus. Tja, die gilden, soms zou ik willen dat ze nog bestonden. Dan was er misschien maatschappelijk meer waardering voor het handwerken en zou er ook in het onderwijs meer aandacht en tijd voor zijn. Daar zou jij ook blij van worden, denk ik :-)
    Groetjes en een fijne dag.
    Paula

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Wat leuk om te lezen, een heleboel van die informatie wist ik niet, wel dat breien heel oud was, maar zo oud........ De breiende zeemannen wist ik natuurlijk wel, moest wel lachen om dat breien op een kameel, lijkt me niet eenvoudig :-).

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Interessant om te lezen, weer een stukje slimmer geworden :-) Het leek me een heel gedoe in die tijd, niet zoals nu in een paar lesjes leren breien en hup hup met dikke naalden en dikke wol snel wat uit je mouw schudden.
    Grtjes, rita.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Wat een leerzaam stukje, heel interessant en heel leuk om te lezen, dank je wel!
    Die sokken van de Egyptenaren met een aparte grote teen, handig voor de teenslippers die ze daar vroeger al droegen. Misschien een ideetje voor hier voor een koude zomeravond? ;-)
    Groetjes weer

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Leuk zo'n stukje geschiedenis. Wie dat breien uitgevonden heeft mogen we wel dankbaar zijn. Anders hadden wij nu niets te doen, oh, ja, haken natuurlijk, maar dat is natuurlijk zo'n zelfde verhaal.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Wat een leuk en interessant verhaal Elizabeth, weer wat bijgeleerd!

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Leuk dat je voor ons in de geschiedenis van het breien bent gedoken. Mooi en interessant verhaal. Als ik weer eens brei zal ik aan dit verhaal denken.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Wat een leuk verhaal. Ik ben benieuwd naar wat ze als naalden gebruikten.

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Dit is erg leuk om te lezen, dank je wel voor het opschrijven.

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Nou zeg ik vroeg het me van de week juist af...hoe kom je in vredesnaam op het idee. .. Dat het een echt vak was nog wel! Ik wist het niet. Heel intéressant. Ik ben nog steeds op zoek naar een goede uitleg voor sokken... Heb jij niet en tip?

    BeantwoordenVerwijderen